علل و درمان آرتروز کمر و ستون فقرات
آرتروز کمر و ستون فقرات چیست؟ مهم ترین بخش اسکلت بدن انسان، ستون مهره است. همه ما به اهمیت مراقبت و توجه به حالت صحیح قرار گرفتن مهره ها واقف هستیم. اما گاهی افزایش سن و در مواردی شرایط زندگی افراد باعث وجود عارضه هایی در ستون فقرات می شود. یکی از این عارضه ها آرتروز کمر و ستون فقرات است، که بین افراد رواج زیادی دارد. و برای درمان آن باید به متخصص ستون فقرات مراجعه نمایید.
آرتروز کمر و ستون فقرات و علل ابتلا به آن
علت ابتلا به آرتروز کمر چیست؟
آرتروز یک کلمه فرانسوی است که از حدود نیم قرن پیش در ایران استفاده می شود و نام انگلیسی این بیماری استئوآرتریت است. مفاصلی که پشت ستون فقرات قرار دارد ملتهب می شود. عموما افراد در سنین بالا به این بیماری مبتلا می شوند. مهره های ستون فقرات از سه محل به یکدیگر متصل می شوند.
آرتروز کمر و ستون فقرات به تدریج با ساییده شدن و پاره شدن بافت های بین مهره های ستون مهره ایجاد می شود؛ که امکان دارد این امر در بعضی از افراد به طور مثال: افرادی که سن بالا یا سبک زندگی متفاوتی دارند، بیشتر باشد.
همان طور که اشاره شد خطر ابتلا به بیماری آرتروز در افراد مسن بیشتر است اما در برخی از موارد شامل دیگر افراد نیز می شود مانند: افرادی که دارای اضافه وزن هستند، مشاغل سنگینی که نیاز به جا به جایی وسایل سنگین دارد و افرادی که در گذشته ستون فقراتشان دچار آسیب شده است.
دلایل دیگری که سبب آسیب آرتروز ستون فقرات می شود؛ از جمله: کشیدن سیگار که تاثیر منفی بر روی دیسک کمر دارد. ستون فقرات برخی از افراد حرکات غیر عادی دارد و در همین راستا ممکن است مفاصل فاست حرکت کنند که این حرکت باعث رشد بخش های کوچک استخوان می شود. گاهی ژنتیک در فرسایش مهره های ستون فقرات تاثیر گذار است.
اگر از درد کمر و ستون فقرات خود رنج می برید می توانید از متخصصین کلینیک خانه درد با مشاوره بگیرید. برای مشاوره یا تعیین نوبت قبلی می توانید از طریق شماره های ۰۲۱۲۶۷۰۳۱۲۶ و ۰۲۱۲۶۷۰۲۹۳۵ اقدام کنید.
علائم آرتروز ستون فقرات
علائم آرتروز ستون فقرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد کمر
یکی از اصلیترین علائم آرتروز ستون فقرات درد در ناحیه کمر و قسمتهای مجاور است. درد میتواند محدود به ناحیه کمر باشد و یا به سایر مناطق مانند شکم، پهلوها، رانها و پاها کشیده شود.
سفتی و خشکی
آرتروز ستون فقرات میتواند منجر به سفتی و خشکی مفاصل و حرکت محدود در این منطقه شود. داشتن کمترین حرکت در مهرهها و مفاصل میتواند ناگهان و ناخواسته باعث درد و عدم راحتی شود.
تغییرات ساختاری
آرتروز ستون فقرات ممکن است باعث تغییرات ساختاری در مفاصل شود. به عنوان مثال، تشکیل سپرهای استخوانی (اسپاینال ستنوز)، سیستم تنظیم شده در مفصل و تشکیل استخوانهای اضافی (اسپاینال استنوز) میتواند دیده شود.
کمبود قدرت
خفگی و کاهش قدرت عضلات پیرامون ستون فقرات همراه با آرتروز ستون فقرات ممکن است رخ دهد. این عوارض میتواند باعث کاهش عملکرد روزمره مانند خم شدن، چرخیدن و حرکت کردن شود.
سایر علائم: عوارض دیگری مانند تورم، قرمزی و گرم شدن در ناحیه مفصل نیز در برخی از موارد ممکن است دیده شوند.
در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است از پزشک خود مشورت و بررسی کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
راه های تشخیص بیماری آرتروز
تشخیص آرتروز کمر
این بیماری در ابتدای امر با درد کمر شروع شده و به مرور زمان اعصاب درگیر می شود. گاهی درد به شانه ها و بازو منتقل شده و سبب بی حسی گردن و شانه می شود. آرتروز در برخی از موارد منجر به عدم تعادل در فرد بیمار می گردد. گاهی در موارد خاص مشکل بلع ایجاد می کند.
امکان دارد هنگام صبح پس از بیدار شدن از خواب بخش میانی کمر سفت و خشک شود. بیمار پس از ایستادن های طولانی مدت نسبت به سایر افراد، دچار خستگی نمی شود. درد بیماری آرتروز کمر به صورت یکنواخت می باشد و مانند سایر بیماری های ستون فقرات نیست. علائمی مثل تنگی کانال در ام آر آی یا رادیوگرافی این گونه بیماران مشاهده نمی شود.
آرتروز کمر از آن دسته از دردی هایی است که در مجموعه درد های آکسیال تعریف می شود. درد های آکسیال به داخل اندام های تحتانی سرایت می کنند. در برخی از بیماری ها هنگامی که بیمار به متخصص ستون فقرات مراجعه می کند، متوجه تشابه بیماری خود به آرتروز می شود. مانند: دیسک کمر یا تنگی کانال نخاع که در اصطلاح به سندروم فاست معروف است.
این بیماری از جمله بیماری های کلی ستون مهره محسوب می گردد. از رایج ترین عواملی که میتوان به عنوان علائم آرتروز از آنها نام برد: سفتی مفاصل، احساس حرارت بالا در مفاصل، تورم، درد مفاصل و … ممکن است پیشرفت بیماری آرتروز از حرکت عضلات و مفاصل جلوگیری نماید.
از دیگر عوامل تشخیص آرتروز می توان به تحریک عصب سیاتیک اشاره کرد. در نهایت تمامی این علائم و نشانه ها در افراد مختلف با توجه به شرایط آنها کم یا زیاد بوده و متفاوت است که توصیه می شود با مراجعه به پزشک و با رادیولوژی میتوان بیماری آرتروز را تشخیص داد.
روش های رایج درمان آرتروز کمر و ستون فقرات
برای درمان آرتروز کمر چه باید کرد؟
اما آرتروز کمر چطور درمان می شود؟ شما می توانید با فیزیوتراپی، ورزش، ماساژ و در مواردی که عارضه شدت کمتری دارد، آرتروز کمر یا دیگر عضلات را درمان کنید. به طور مثال: ماساژ درمانی به چه صورت انجام می شود؟ با متعادل سازی گردش خون اسپاسم های عضلانی از بین می رود.
ممکن است درمان آرتروز ستون فقرات با طب سوزنی باعث کاهش درد شود، اما چطور؟ محرک های عصبی بدن را گرم کرده و سبب تولید مواد شمیایی می شود که در کاهش درد تاثیر گذار است. برخی را راه های درمان آرتروز ستون فقرات را در ادامه آوردهایم.
درمان آرتروز ستون فقرات با فیزیوتراپی
یکی از روش های درمانی که به شدت رایج است؛ فیزیوتراپی است. در این حالت روش های درمانی به صورت تمرین به بیمار داده می شود. گاهی در فیزیوتراپی از گرما یا سرما و امواج مافوق صوت در جهت کاهش درد استفاده گردد؛ علاوه بر این موارد تمرینات انعطاف پذیری به بیمار داده می شود. جدای از فیزیوتراپی؛ گاهی به منظور کاهش درد بیمار تزریقاتی به ستون فقرات انجام می شود. استفاده از بریسک ها به کاهش علائم بیماری کمک می کند اما استفاده مداوم ار آنها توصیه نمی شود.
درمان آرتروز کمر با ورزش
ورزش هایی که انعطافی باشد تاثیر بسزایی در فرایند درمان کمر درد دارد. این ورزش ها جریان خون را افزایش داده تا مواد غذایی و اکسیژن به استخوان هایی که دچار کمبود این مواد شدند، منتقل گردد. به طور کلی نرمش هایی که انعطافی باشند یا نرمش هایی که سبب تقویت عضلات می شوند در فرایند درمان تاثیر بسزایی دارند. از استراحت مطلق و بی تحرکی پرهیز کنید.
آب درمانی، راه درمانی مناسب برای آرتروز کمر و ستون فقرات
درمان آرتروز کمر با آب درمانی
آب درمانی نیز می تواند راهکار مفیدی باشد، همچنین تاثیر بسزایی در کاهش درد بیماری آرتروز کمر دارد. با شنا کردن یا حتی پیاده روی در یک استخر می توانید درد ناشی از آرتروز خود را رفع نمایید. شنا کردن در استخر برای درمان درد عضلانی به شما این اجازه را می دهد که دامه حرکتی خود را افزایش دهید و نیز دردی را حس نکنید.
دارو درمانی
ممکن است پزشک مصرف دارو را به شما توصیه کند. می توان با مصرف دارو های ضد التهاب و انجام تزریقات و فیزیوتراپی درد را کاهش داد. اگر بیمار مبتلا به پوکی استخوان نیز باشد، با درمان این بیماری میتوان قدم موثری در راستای درمان آرتروز کمر خود بردارد.
از دارو های گیاهی می توان به عنوان یکی از عوامل درمانی موثر نام برد. با راهنمایی پزشک و کسب اطلاع این روش نیز می تواند کمک موثری به روند درمانی شما بکند. در مواردی که بیماری از شدت پایین تری برخوردار است با استراحت در یک بازه زمانی مشخص میتوان این عارضه را کمتر نمود.
در مرحله آخر اگر با روش های نام برده آرتروز کمر کنترل یا درمان نشود، فوق تخصص درد عمل جراحی کمر را به شما پیشنهاد می کند. عموما در بیماری آرتروز ضرروتی به انجام عمل جراحی نیست.
درمان قطعی آرتروز کمر چیست؟
در برخی شرایط، جراحی ممکن است در برخی موارد آرتروز کمر به عنوان درمان قطعی مورد استفاده قرار بگیرد. اما لازم به ذکر است که جراحی معمولاً در موارد شدید و ناکامی در درمان های دیگر استفاده میشود و میتواند با خطرات و عوارض مرتبط با جراحی همراه باشد.
عمل جراحی برای آرتروز کمر میتواند شامل موارد زیر باشد:
جراحی استئوتومی: در این روش، قسمتی از استخوان کمر (لامینکتومی) یا برداشتن استخوانهای کمر (لامینکتومی گسترده) برای ایجاد فضای بیشتر در مجاورت مهره ها استفاده میشود.
جراحی جایگزینی مفصل: در موارد شدید آرتروز کمر، میتوان مفصل آسیب دیده و ستون فقرات را با مفصل های مصنوعی یا پروتز های استخوانی جایگزین کرد.
درمان آرتروز ستون فقرات با فیوژن استخوان: در این روش، استخوانهای مجاور از طریق دوختن و تثبیت با پیچ و میخ ترکیب میشوند تا بهبود استحکام بخشی به مهره ها ایجاد شود.
جراحی لیزر: در این تکنیک، از نور لیزر برای تخریب بافت های تخریب شده در مفصل استفاده میشود.
هر یک از این روشها بسته به شرایط شما و نیازهای درمانی شما ممکن است توسط پزشک معالج مورد بررسی قرار گیرد. قبل از تصمیم به جراحی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید پیش و پس از عمل و توقعات درمان را درک کنید.
درمان های فعال و غیر فعال در آرتروز کمر چیست؟
درمان آرتروز کمر و ستون فقرات با ورزش
درمان های زیادی برای آرتروز کمر وجود دارند، که یکی از مهم ترین آن ها درمان های فعال و غیر فعال می باشد. شاید بارها این سبک درمان را شنیده باشید، ولی برای انجام آن ها اقدام نکرده اید، پس هر چه زودتر بدانید که این درمان ها چه تاثیر مفیدی می تواند به روی شما داشته باشد. این نوع درمان ها به شرح زیر است:
درمان های فعال
این درمان با اهداف خاصی انجام می شود، که شامل ساختن عضلات کمر و عضلات مرکزی به صورت قوی می باشد. به این صورت باعث می شود تا عضلات محکم و غیرقابل آسیبی داشته باشید. در این راستا می توانید به کشش عضلات مانند بوتاکس لگن و همسترینگ نیز بپردازید.
به این صورت تمرینات کششی باعث می شود تا از مبتلا شدن به آرتروز کمر و ستون فقرات جلوگیری شود. در این روش حتی می توانید از تقویت توانایی فیزیکی قلب نیز استفاده کنید. این روش تقویت باعث پمپاژ خون در رگ ها شده و در نتیجه درد را کاهش می یابد.
این نوع روش فعال بسیار در کاهش درد و بهبود این عارضه تاثیرگذار می باشد. بهتر هر چه زودتر این راه های درمان را امتحان کنید.
درمان های غیر فعال
درمان برای آرتروز کمر چیست؟
حال بهتر است بدانید که منظور از درمان های غیر فعال چیست. منظور درمان هایی است که فیزیوتراپیست ها از قرار دادن یخ به روی عضلات و اندام هایی که به درد دچار هستند، روی می آوردند. به این صورت حساسیت دیسک از بین می رود.
همچنین از انتقال حرارت و گرما برای افزایش جریان خون و هدایت خون به داخل رگ ها استفاده می کنند. به این شکل باعث بهبود محل آسیب دیده می شوند. نوع دیگر روش های درمانی غیر فعال را نیز که راجع به آن ها توضیح دادیم، شامل ماساژ درمانی می شود.
بهتر بدانید تمام روش هایی که تاکنون برای کاهش درد آرتروز کمر و ستون فقرات صحبت کردیم، بسیار تاثیرگذار هستند، در صورتی که برای سلامتی خود ارزش و اهمیت قائل شوید، و آن ها را پشت گوش نیندازید.
درمان های فعال و غیرفعال را جدی را بگیرید و بدانید که نتیجه آن ها بهبود بخشیدن شما می باشد. این دردها از جمله شایع ترین عارضه هایی می باشد، که باید تا حدالامکان برای بهبودی هر چه سریع تر آن ها تلاش کنید و به پزشک متخصص مراجعه کنید.
درمان خانگی آرتروز کمر چیست؟
درمان خانگی آرتروز کمر
درمان خانگی آرتروز کمر میتواند در کنار درمانهای پزشکی اصلی استفاده شود و به مدیریت درد و بهبود عملکرد کمک کند. البته قبل از شروع هرگونه درمان خانگی، پزشک خود را مطلع کنید تا بتوانید توصیههای مورد نیاز را براساس وضعیت شخصیتان دریافت کنید. در زیر چند روش درمان خانگی آرتروز کمر را برای شما توضیح میدهم:
فیزیوتراپی
انجام تمرینات و تکنیکهای فیزیوتراپی ستون فقرات میتواند عضلات پشتی را تقویت کرده و استحکام آنها را افزایش دهد. تمرینات کششی و تقویتی، تمرینات کاردیوواسکولار و تمرینات اصلاحی شامل نیازهای اساسی برای مدیریت آرتروز کمر هستند. با مشاوره یک فیزیوتراپیست متخصص، برنامه تمرینی مناسب برای شما تعیین خواهد شد.
کمپرس یخ
استفاده از کمپرس های گرم و سرد میتواند در کاهش التهاب و درد در ناحیه کمر مفید باشد. استفاده از دستگاههای یخ زدایی، کیسه های گرما در ناحیه دردناک میتواند تسکین فراهم کند. اما بهتر است قبل از استفاده از هرگونه یخ زدایی یا گرما درمانی، با پزشک خود مشورت کنید.
ماساژ
ماساژ ناحیه کمر با استفاده از روشهای صحیح و فنی میتواند به کاهش درد و استراحت عضلات دردناک کمک کند. ماساژ با استفاده از روغن گرم و حرارتی میتواند تسکین و آرامش بیشتری را به شما بدهد. اما مطمئن باشید که ماساژ توسط یک متخصص ماهر صورت بگیرد.
تغییرات در شیوه زندگی
تغییرات در شیوه زندگی همچون کاهش وزن اضافی، داشتن وضعیت درست در حین خم شدن و برخاستن، استفاده از وسایل حمایتی مناسب در حین ورزش و استفاده از وسایل کمکی میتواند به بهبود وضعیت آرتروز کمک کند.
همچنین، مهم است که همواره با پزشک خود مشورت کنید و راهنمایی های لازم را دریافت کنید.
نحوه پیاده روی کسانی که آرتروز کمر دارند
پیادهروی یک فعالیت بسیارر موثر برای بدن است، در صورتی که شما به آرتروز کمر مبتلا هستید، باید با دقت و آگاهی از توصیهها پیادهروی کنید. در زیر تعدادی نکته مهم درباره پیادهروی برای کسانی که با آرتروز کمر دست و پنجه نرم میکنند را بررسی میکنیم:
انتخاب کفش مناسب
اطمینان حاصل کنید که شما از کفشهایی با پشتیبانی مناسب برای کمر و قسمتهای مهم دیگر بدن خود استفاده میکنید. کفشهایی طبی می تواند گزینه مناسبی می باشد.
شروع با تمرینات گرم کردن قبل از پیادهروی
انجام تمرینات گرمکردن قبل از شروع پیادهروی، مانند انعطافپذیری و کشش عضلات، میتواند به خم شدن راحت تر و کاهش درد کمک کند.
تغییر حالت پیادهروی
تغییر حالت پیادهروی میتواند مزیتی برای آرتروز کمر داشته باشد. برای مثال، ممکن است بهتر باشد که به جای قدم زدن مستقیم، با طرح یک الگوی خاص به جلو و عقب بروید.
استراحت مناسب
در صورتی که درد و خستگی احساس میکنید، باید استراحت کنید. برنامهریزی استراحت های کوتاه و متناوب در طول پیادهروی میتواند به شما کمک کند.
همچنین، قبل از شروع هرگونه برنامه ورزشی یا تمریناتی برای آرتروز کمر، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید تا بتوانید برنامهای مناسب و سازگار با وضعیت شما داشته باشید.
پاسخ به سوالات متداول درباره آرتروز کمر
آیا آرتروز کمر با دیسک کمر تفاوت دارد؟
بله، آرتروز کمر و دیسک کمر دو بیماری متفاوت هستند. آرتروز کمر مربوط به تخریب غضروف بین مهرهای است، در حالی که دیسک کمر به بیرونزدگی یا پارگی دیسک بین مهرهای اشاره دارد.
چه غذاهایی برای بیماران مبتلا به آرتروز کمر مفید هستند؟
غذاهایی که حاوی امگا 3، ویتامین D و کلسیم هستند، مانند ماهیهای چرب، تخممرغ، لبنیات و سبزیجات برگ سبز، برای بیماران مبتلا به آرتروز کمر مفید هستند.
آیا میتوان با آرتروز کمر زندگی طولانی و سالمی داشت؟
بله، با مدیریت مناسب درد، انجام ورزشهای مناسب، تغذیه سالم و پیگیری منظم پزشک، میتوان با آرتروز کمر زندگی طولانی و سالمی داشت.
آیا آرتروز کمر پیشرفت میکند؟
آرتروز کمر معمولاً یک بیماری پیشرونده است، اما سرعت پیشرفت آن در افراد مختلف متفاوت است. عواملی مانند وزن، فعالیت بدنی، ژنتیک و درمانهای انجام شده بر پیشرفت آرتروز کمر تأثیر میگذارند.
نتیجه گیری
همان طور که می دانید در هر موردی پیشگیری بهتر از درمان می باشد؛ پس با حفظ و رعایت نکات سلامتی خود را از هرگونه بیماری دور نگه دارید. با رعایت نکات ایمنی و سلامت از هزینه های اضافه درمان نیز جلوگیری می کنید.
در میان تمامی اعضای بدن؛ کمر و ستون فقرات جز اعضای حرکتی است و بروز هر گونه علائم آسیب در این ناحیه را جدی بگیرید. با مراقبت و پیشگیری امکان حفظ سلامت ستون فقرات حتی در سنین بالا وجود دارد؛ اما در صورت به وجود آمدن بیماری می توان با مشورت پزشک بسته به شرایط درمان های مختلفی را تجربه، و سلامت را بازیابی کرد.