کیفوز یا Kyphosis یک حالت غیر طبیعی گردن در قسمت فوقانی پشت است. این بیماری نسبتاً شایع است و غالباً در دوران جوانی یا پیری بروز می‌کند.

داشتن یک منحنی کوچک در قسمت فوقانی پشت، طبیعی است. Kyphosis یک منحنی بیش از اندازه و غیر طبیعی در ستون فقرات است که می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی و ماندگاری درد در سراسر بدن شود. حالت قرار گرفتن ضعیف بدن، ناهنجاری در ستون فقرات یا ضعف عضلانی مربوط به کهولت سن می‌توانند باعث ایجاد کیفوز یا گوژپشتی شود.

علائم کیفوز چیست؟

علائم کیفوز

ستون فقرات انسان دارای انحنای طبیعی است. این منحنی ‌ها به ما کمک می ‌کنند تا در حالت های مختلف تعادل خود را حفظ کنیم.

همان طور که اشاره کردیم، کیفوز زمانی اتفاق می افتد که زاویه ستون فقرات خارج از محدوده معمولی باشد. این وضعیت می تواند دارای شرایط مختلفی باشد، اما به طور کلی هر چه قدر میزان خمیدگی کمر بیشتر باشد نشان از حاد بودن عارضه می باشد.

علائم کیفوز می تواند شامل موارد زیر باشد:

• شانه های افتاده یا قوز در پشت شما
• کمر درد یا سفتی
• احساس خستگی
• همسترینگ سفت

مواردی که در بالا اشاره کردیم جزو علائم خفیف می باشند، اما علائم شدیدتری می تواند رخ دهد زیرا ستون فقرات به مرور زمان به انحنای خود ادامه می دهد و سایر قسمت های بدن مانند ریه ها، اعصاب و دستگاه گوارش را تحت فشار قرار می دهد.

عوارض شدید کیفوز می تواند شامل موارد زیر باشد:

• کمر درد مداوم
• افزایش مشکل در انجام کارهای فیزیکی مانند راه رفتن، نگاه کردن به بالا یا بلند شدن از حالت نشسته
• احساس بی حسی یا گزگز در پاها
• تنگی نفس یا مشکل در تنفس
• مشکلات گوارشی، مانند مشکل در بلع یا رفلاکس اسید
• مشکلات مربوط به کنترل مثانه یا روده

در صورتی که شما هر یک از علائم بالا را داشته باشید، لازم است که هر چه سریع تر برای درمان نزد بهترین متخصص ستون فقرات در تهران مراجعه نمایید.

دلایل ابتلا به کیفوز

کیفوز چیست

• پوکی استخوان
• ناهنجاری های مادرزادی ستون فقرات
• آسیب دیسک بین مهره ای
• بیماری شوئرمن
• بیماری های نادر مانند سندرم مارفان
• سرطان ستون فقرات
• وضعیت نامناسب ستون فقرات هنگام نشستن و راه رفتن

عوامل مختلفی می توانند منجر به ایجاد کیفوز شوند. در ادامه به مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:

وضعیت بدنی

وضعیت نامناسب می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خم شدن یا قوز کردن، مانند پشت کامپیوتر یا جلوی تلویزیون
• تکیه نامناسب به صندلی ها
• حمل بارهای سنگین بر روی پشت خود، مانند کوله پشتی پر از کتاب

آسیب های ستون فقرات

برخی از آسیب های ستون فقرات، مانند شکستگی ، می تواند به ستون فقرات آسیب برساند و بر انحنای آن تأثیر بگذارد.

شرایطی که بر استخوان ها یا ستون فقرات تأثیر می گذارد

شرایط زمینه ای استخوان یا ستون فقرات نیز می تواند منجر به کیفوز، به ویژه در افراد مسن تر شود. برخی از نمونه‌ های این شرایط عبارتند از بیماری دژنراتیو دیسک و پوکی استخوان.

سالخوردگی

انحنای ستون فقرات به طور طبیعی با افزایش سن شروع به افزایش می کند. طی تحقیقات انجام شده شیوع کیفوز در افراد مسن سریع تر از افراد جوان اتفاق می افتد، عموما افراد بالای 60 سال دارای مقداری از این عارضه می باشند.

علاوه بر شرایط استخوانی و ستون فقرات، عوامل دیگری که به طور طبیعی با افزایش سن رخ می دهند می توانند در ایجاد کیفوز نقش داشته باشند، از جمله:

کاهش تحرک. این موضوع می تواند ماهیچه ها و رباط های پشت و همچنین وضعیت و موقعیت را تحت تاثیر قرار دهد.

شرایط رشد

گاهی اوقات کیفوز می تواند به عنوان یک بیماری مادرزادی رخ دهد. اگر ستون فقرات قبل از تولد به درستی رشد نکند، این اتفاق می افتد.

کیفوز همچنین زمانی رخ می دهد که ستون فقرات در طول یک جهش رشد به درستی رشد نکند. به این حالت کیفوز شوئرمن می گویند افراد مبتلا به این بیماری به جای مهره های مستطیلی شکل، مهره هایی دارند که بیشتر مثلثی شکل هستند. این باعث افزایش انحنای ستون فقرات می شود.

سرطان

سرطان ستون فقرات می تواند منجر به ضعیف شدن مهره ها شود و میزان ابتلا به کیفوز را افزایش می دهد. علاوه بر آن، شیمی‌ درمانی و پرتودرمانی برای سرطان می‌توانند تأثیر مشابهی داشته باشند.

کیفوز چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص گوژپشتی

زمانی که شما در ابتدا با توجه به علائم خود، برای درمان کمر درد نزد پزشک مراجعه می کنیمد، ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام می شود، یعنی آنها قد شما را ثبت می کنند، کمر شما را معاینه می کنند و همچنین ممکن است روی ستون فقرات شما فشار دهند تا ببینند آیا درد یا حساسیتی وجود دارد یا خیر.

سپس، آنها از شما می خواهند که در حالی که بازوهای خود را آزادانه به سمت پایین آویزان کرده اید، به جلو خم شوید، مانند اینکه در حال دست زدن به انگشتان پا هستید. این حالت کمک می کند تا انحنای ستون فقرات شما بهتر دیده شود.

همچنین ممکن است از شما خواسته شود که دراز بکشید. این می تواند به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد که کیفوز شما به دلیل وضعیت بدنی بد یا یک مشکل ساختاری در ستون فقرات ایجاد شده است.

پس از انجام معاینات ظاهری، برخی آزمایش ها و عکس برداری ها از شما خواسته می شود.

اشعه ایکس می تواند به تعیین میزان انحنای ستون فقرات کمک کند. اگر پزشک شما تصاویر دقیق تری می خواهد، ممکن است از سی تی اسکن یا ام آر آی نیز استفاده کند.

در موارد کیفوز شدید، پزشک ممکن است آزمایش ‌های دیگری را انجام دهد تا ببیند آیا وضعیت شما بر سایر قسمت ‌های بدن شما تأثیر می‌گذارد یا خیر. این آزمایش ها می تواند شامل آزمایشاتی باشد که عملکرد ریه و عصب را ارزیابی می کند.

آیا کیفوز نیاز به درمان دارد؟

یک متخصص ستون فقرات می‌تواند تشخیص دهد که آیا کیفوز شما به درمان نیاز دارد یا خیر. ارزیابی شامل سابقه پزشکی و خانوادگی شما، معاینه عمیق فیزیکی و عصبی و آزمایش‌های تصویربرداری است. جراح ستون فقرات ارتوپدی یا جراح مغز و اعصاب ممکن است اشعه ایکس ایستاده، سی تی اسکن یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) را برای ارزیابی کامل کیفوز تجویز کند. اگر مطالعات تصویربرداری قبلی از کیفوز موجود باشد، متخصص ستون فقرات تصاویر قدیمی‌تر را با تصاویر جدید مقایسه می‌کند.

مطالعات تصویربرداری برای اندازه‌گیری اندازه یا زاویه کیفوز استفاده می‌شود. مطالعات تصویربرداری قبلی می‌توانند اطلاعاتی در مورد پیشرفت اندازه منحنی به شما بدهند و به این سؤال پاسخ دهند: “آیا منحنی در حال رشد، بزرگتر از نمونه قبلی است؟”

علاوه بر این تعادل بدن، توانایی ایستادن و علائم، شاخص‌های بالقوه‌ای هستند که ممکن است درمان بدون جراحی یا جراحی توصیه را مشخص کنند. آزمایش‌های دیگر ممکن است شامل آزمایش خون، آزمایش عملکرد ریوی (اندازه‌گیری ظرفیت ریه) و آزمایش تراکم مواد معدنی استخوان باشد.

گزینه های درمانی کیفوز

حرکات اصلاحی کیفوز

برخی از گزینه های درمانی ممکن عبارتند از:

تغییر وضعیت بدنی

برای افراد مبتلا به کیفوز وضعیتی، توجه به وضعیت بدنی خوب ، مانند صاف نشستن، می تواند به اصلاح انحنای ستون فقرات کمک کند. در صورتی که مشکلات شما جدی تر است، ممکن است لازم باشد تا از فیزیوتراپ کمک بگیرید.

ورزش

ورزش منظم می تواند به تقویت عضلات پشت شما کمک کند.

یوگا برای درمان کیفوز

انجام تمرینات یوگا می تواند به شما در افزایش انعطاف پذیری و تقویت عضلات پشت و هسته کمک کند.

مصرف مسکن

البته که این مورد یک گزینه درمانی نمی باشد! اما داروهای مسکن بدون نسخه (OTC) می توانند به کاهش کمردرد مرتبط با کیفوز کمک کنند.

استفاده از بریس

استفاده از بریس پشت می تواند به جلوگیری از بدتر شدن انحنای ستون فقرات کمک کند، به خصوص در افراد جوان تر که هنوز در حال رشد هستند. پزشک به شما اطلاع می دهد که چه زمانی و برای چه مدت باید از بریس استفاده کنید.

فیزیوتراپی

پزشک شما ممکن است توصیه کند که با یک فیزیوتراپیست برای انجام تمرینات و کشش هایی که می تواند به بهبود وضعیت شما کمک کند، کار کنید.

عمل جراحي

افراد مبتلا به کیفوز شدید یا عوارض ناشی از کیفوز ممکن است نیاز به جراحی برای کاهش انحنای ستون فقرات خود داشته باشند. این عمل در بیشتر موارد با استفاده از همجوشی ستون فقرات انجام می شود.

روند درمان به چه صورت است و چه مقدار طول میکشد بهبودی حاصل شود؟

این که دقیقا چه مقدار زمان لازم است تا بهبودی حاصل شود، برای هر شخص کاملا متفاوت است. مهم ترین عوامل تاثیر گزار در این زمینه شامل سن و شدت بیماری می باشد.

به طور کلی اگر این عارضه زود تشخیص داده شود، می توان بدون استفاده از عمل جراحی، اقدامات لازم برای درمان آن را انجام داد. بسیار مهم است که افرادی که به این مشکل دچار هستند به صورت مرتب معاینات خود را نزد پزشک انجام دهند تا از شدت یافتن آن جلوگیری شود.

همچنین شما باید در نظر داشته باشید که این عارضه جزو بیماری هایی است که با افزایش سن بدتر می شود؛ بنابراین بسیار مهم است که قبل از شدت یافتن و حاد شدن میزان خمیدگی، پیشگیری های لازم را انجام دهید.

در آخر اگر شدت عارضه شدید نباشد می توان امیدواریم بود که با درمان های کم تهاجمی و استفاده از فیزیوتراپی تا حد زیادی درمان حاصل می شود. اما در صورت شدید بودن میزان خمیدگی، برای به دست آوردن نتیجه مثبت تنها جراحی نیاز است.