مزایا و عوارض روش بی حسی نخاعی
در این مطلب از کلینیک خانه درد بنابر سوال های متعدد شما در این زمینه قصد داریم تا شما را با مراحل، مزایا و عوارض بی حسی نخاعی و دیگر جزئیات مربوط به آن آشنا کنیم. بنابراین توصیه می کنیم حتما تا انتها همراه ما باشید.
منظور از بی حسی نخاعی چیست؟
برای بسیاری از عمل هایی که توسط فوق تخصص ستون فقرات انجام می شود بیهوشی عمومی (GA) مورد نیاز است که برای انجام این کار متخصص بیهوشی معمولاً از طریق تزریق به داخل ورید، دارو را به بیمار میدهد و او را به خواب میفرستد. این باعث می شود بیمار در طول مدت عمل بیهوش، بی حرکت و بدون درد بماند به جهت تنفس بیماز نیز یک لوله تنفسی پس از خواب بیمار وارد می شود تا بتوان تنفس را در طول عمل کنترل کرد. پس از پایان عمل، بیمار نیز به هوش می آید.
این که دقیقا بیمار چه زمانی به هوش آید توسط متخصص و دوز داروی تزریق شده مشخص می شود.
اما روش جایگزین برای بیهوشی عمومی، بی حسی نخاعی است. بی حس کننده نخاعی قسمت پایین بدن را بی حس می کند (از هر گونه درد در حین عمل جلوگیری می کند)، اما به افرادی که این بی حسی داشته اند اجازه می دهد در طول عمل بیدار بمانند. برای اکثر عمل های زیر کمر می توان از بی حس کننده نخاعی استفاده کرد برای انجام این نوع بی حسی نیز باید توسط متخصص بیهوشی انجام شود.
بی حسی نخاعی چگونه کار می کند؟
طی انجام این بی حسی یک سوزن بسیار ظریف به وسط کمر وارد می شود و بی حس کننده موضعی از طریق سوزن به مایعی که طناب نخاعی را احاطه کرده است تزریق می شود. بی حس کننده موضعی اعصابی که شکم، باسن، پایین و پاها را تامین می کنند بی حس می کند.
هنگامی که اعصاب کاملاً بی حس شدند، شما در طی انجام مراحل عمل هیچ دردی از عمل احساس نمی کنید و همچنین نمی توانید پاهای خود را حرکت دهید. البته داروهای دیگری نیز می توانند تزریق شوند که تا چند ساعت پس از عمل، درد را تسکین می دهند.
دقت داشته باشید که بی حسی نخاعی با بی حسی اپیدورال متفاوت است، اما هر دوی این روش ها می توانند شبیه به هم به نظر برسند، زیرا هر دو شامل دادن داروهایی در نزدیکی ستون فقرات برای جلوگیری از احساس درد افراد است.
تفاوت اصلی این دو روش در این است که داروها به کدام قسمت تزریق می شوند. در طی بی حس کننده نخاعی، یک تزریق انجام می شود که مستقیماً به مایعی که طناب نخاعی را احاطه کرده است (به نام “فضای ساباخوئید”) می رود. اما در اپیدورال، یک لوله پلاستیکی نازک (یک «کاتتر اپیدورال») کمی دورتر از نخاع، در ناحیهای به نام «فضای اپیدورال» وارد میشود. اپیدورال می تواند برای تسکین درد هنگام زایمان، و حین و بعد از عمل جراحی مفید باشد.
مزایای بی حسی نخاعی چیست؟
گاهی اوقات برخی از افراد به دلیل داشتن شرایط پزشکی خاص این امکان را ندارند که از بیهوشی عمومی استفاده کنند، به عنوان مثال، داشتن مشکلات تنفسی قابل توجه. در این شرایط متخصص بیهوشی شما در مورد گزینه ها با شما صحبت می کند و به شما کمک می کند تا تصمیم بگیرید کدام گزینه برای شرایط خاص شما مناسب تر است.
به صورت کلی مزایای استفاده از بی حسی نخاعی به جای بیهوشی عمومی عبارتند از:
- بدون نیاز به لوله تنفسی، بنابراین: خطر کمتر ابتلا به عفونت قفسه سینه بعد از عمل و عدم تأثیر مخرب بر ریه ها و تنفس و جلوگیری از گلودرد
- تسکین درد عالی بلافاصله پس از عمل.
- کاهش نیاز به مسکن های قوی که می تواند باعث احساس تهوع، استفراغ، گیجی و یبوست شود.
- بدون اثر پس از به هوش آمدن
- خطر گیجی بعد از عمل، به ویژه در افراد مسن کمتر است.
- تهوع یا استفراغ کمتر، که می تواند توسط داروهای بیهوشی ایجاد شود.
- توانایی خوردن و آشامیدن زودتر بعد از عمل.
- برخی از افراد می توانند زودتر پس از عمل به خانه بروند.
همچنین بخوانید: روش های تسکین درد بعد از جراحی
عوارض بی حسی نخاعی
همان طور که این روش مزایای بسیاری به همراه دارد، در کنار آن عوارضی نیز وجود دارد که ممکن است برای شما رخ دهد؛ البته در نظر داشته باشید که احتمال بروز این عوارض بسیار پایین است و می توان این گونه گفت که از هر 1000 نفر یکی از آن ها ممکن است دچار شوند:
- برخی از داروهایی که در بی حس کننده نخاعی قرار می گیرند می توانند باعث خارش شما شوند.
- بی حس کننده نخاعی می تواند باعث کاهش فشار خون شما شود. اگر این اتفاق بیفتد، متخصص بیهوشی شما مایعی را به قطره اضافه می کند تا فشار خون شما را افزایش دهد.
- ممکن است متوجه شوید که دفع ادرار برایتان مشکل است. این به ویژه در مردان اتفاق می افتد. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است به یک سوند ادراری نیاز داشته باشید تا زمانی که بی حس کننده نخاعی به طور کامل از بین برود و عملکرد مثانه شما به حالت عادی بازگردد.
- هنگامی که سوزن وارد می شود، ممکن است در پایین تنه خود به خصوص پاها احساس درد کنید، اگر این مورد را احساس کردید فوراً به متخصص بیهوشی بگویید زیرا ممکن است به این معنی باشد که سوزن با یک عصب تماس می گیرد و بنابراین متخصص بیهوشی موقعیت سوزن را تغییر می دهد.
- سردردهای خفیف کاملاً رایج هستند و می توانند ناشی از موارد زیادی باشند، مانند داروهای بیهوشی، کم آبی بدن، نخوردن غذا، و اضطراب. البته این سردردها معمولاً ظرف چند ساعت بهبود می یابند و داروهای مسکن نیز می توانند کمک کننده باشند.
همچنین بخوانید: عوارض و تاثیر امپول اپیدورال برای دیسک کمر
دوام بی حسی نخاعی چقدر است؟
مدت زمان دقیق بی حسی نخاعی به دوز داروهایی که متخصص بیهوشی استفاده می کند بستگی دارد، اما بسته به آنچه داده شده است، بین یک تا سه ساعت متغیر است. در این مورد جای نگرانی نیست زیرا متخصص بیهوشی شما به اندازه کافی داروی بیهوشی را به شما می دهد تا بیشتر از مدت زمان مورد انتظار عمل طول بکشد و قطعا شما در حین عمل احساسی نخواهید داشت.
همچنین اگر عمل بسیار بیشتر از حد انتظار طول بکشد (به عنوان مثال، اگر عمل دشوارتر از تصور اول باشد)، و بی حسی نخاعی ممکن است به اندازه کافی طول بکشد، متخصص بیهوشی شما یک بیهوشی عمومی می دهد تا دردی احساس نکنید.
بی حسی چگونه تزریق می شود؟
بی حسی نخاعی در اتاق بیهوشی و زیر تیم پزشکی بی هوشی انجام می شود.
قبل از تزریق بی حسی نخاعی، متخصص بیهوشی یک انژیوکت در دست شما می گذارد و شما را به یک مانیتور برای بررسی ضربان قلب، فشار خون و اشباع اکسیژن) وصل می کنید.
اغلب بی حسی نخاعی در حالی که شما بیدار هستید انجام می شود. متخصص بیهوشی به شما آموزش می دهد که برای انجام این عمل باید در چه موقعیتی قرار بگیرید. که معمولا شامل:
در حالت نشسته با خمیدگی به جلو، چانه روی سینه، شانه ها پایین و پایین خمیده شده.
به پهلو دراز بکشید و زانوهایتان را به سمت سینه خم کنید.
قرار گرفتن در این حالت به باز شدن فضاهای بین استخوان های پشت شما کمک می کند، جایی که متخصص بیهوشی باید بی حس کننده نخاعی را بگذارد.
هنگامی که در موقعیت صحیح قرار گرفتید، کمرتان با مواد ضد عفونی کننده تمیز می شود، تا خطر بروز هر گونه عفونت کاهش یابد.
متخصص بیهوشی پشت شما را به طور دقیق بررسی می کند تا نشانههای مشخصی را شناسایی کند و مشخص کند که دقیقاً کجا باید بیحس کننده نخاعی وارد شود.
ابتدا بی حسی موضعی برای بی حس کردن پوست تزریق می شود. سپس سوزن نخاعی ظریف وارد می شود.
در این مرحله حفظ حرکت بسیار مهم است. شما نباید درد قابل توجهی را احساس کنید. با این حال، اگر سوزن به یکی از اعصابی که پاهای شما را تامین می کند نزدیک شود، ممکن است درد تیزی در یکی از پاهای خود احساس کنید.
اگر این اتفاق افتاد، مهم است که بی حرکت بمانید و به متخصص بیهوشی خود اطلاع دهید و به او بگویید درد را در کدام پای خود احساس کرده اید.
پس از تزریق دارو، احساس سوزن سوزن شدن گرمی در کف پا احساس خواهید کرد و پاهایتان شروع به بی حس شدن می کنند.
بی حس کننده نخاعی فوراً کار نمی کند. کمی زمان می برد تا کار کند و تقریباً 5-15 دقیقه زمان لازم است که پس از گذشت این زمان احساس خواهید کرد که حرکت دادن پاهای خود دشوار است و در نهایت نمی توانید پاهای خود را حرکت دهید.
کلام آخر
در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با بی حسی نخاعی و جزئیات مربوط به آن آشنا کنیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد، در صورت داشتن هرگونه سوال در این زمینه در بخش نظرات برای ما بیان کنید.