دردهای عصبی چیست؟| علل و درمان
دردهای عصبی چیست؟ درد اعصاب به کجای بدن میزند؟ و چگونه رخ میدهند؟ آیا از دست دادن تعادل نشانهی درد عصبی است؟ بی حسی در نوک انگشت نشانهی چه میباشد؟ آیا دیابت میتواند علت دردهای عصبی باشد؟ درمان درد عصبی چقدر طول میکشد؟ آیا درد عصبی ستون فقرات تأثیر چشمگیری بر فعالیتهای حرکتی دارد؟
آیا جراحی از شیوههای درمان دردهای عصبی میباشد؟ درمان دردهای پراکنده عصبی به چه صورت انجام میگیرد؟ آیا رژیم غذایی و ورزش در کاهش تأثیرگذار است؟ دردهای عصبی در افراد به شیوههای مختلف با علائم متفاوتی تجربه میشود.
شاید برای شما یا اطرافیانتان پیش آمده که قسمتی از بدن یا اکثر نقاط بدن دچار حالتی مانند سوزن سوزن شده باشد. اما دلیل آن را مشخص نباشد، یا بدون هیچ حس درد قسمتی از بدن دچار کبودی یا آسیب شده باشد.
در این مقاله قصد داریم به توضیح این حسها که اکثر آنها با دردهای عصبی شناخته میشوند، کنترل و تسکین آنها بپردازیم. البته این را هم در نظر بگیرد در بیشتر موارد علت ایجاد چنین علائمی در فرد نشاندهنده وجود عارضه درد عصبی است. ممکن است فردی با چنین نشانهای به عارضهی دیگری مبتلا شده باشد.
برای اینکه بیشتر از این موضوع مطلع شوید بهتر است، همین حالا ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید.
درد اعصاب به کجای بدن میزند؟
اعصاب به کجای بدن میزند؟ درد اعصاب میتواند به هر قسمتی از بدن زده شود. این نوع دردها ممکن است از سر گرفته تا پاها، دستها، گردن، پشت و حتی صورت را تحت تاثیر قرار دهند. مکان و شدت درد اعصاب به عوامل مختلفی از جمله علت اصلی درد و نوع عصب مورد نظر وابسته است. در صورت داشتن درد اعصاب مشکلات خاصی، بهتر است با پزشک مشوره کنید تا تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
دردهای عصبی چگونه هستند؟
چگونگی دردهای عصبی؛ حتما تابحال شنیدهاید که شخصی موقع حس درد، اصطلاحاتی مانند فرورفتن چاقو در بدن، سوزن سوزن شدن یا نیش خوردن در قسمتی از بدنش را برای تعریف درد، بکار گیرد. همانطور که اشاره کردیم حس، علت و نشانههای درد در افراد متفاوت است. با این حال اکثر این دردها، دردهای عصبی شناخته میشوند.
درد نوروپاتیک، نام دیگر درد عصبی، میتواند حتی زندگی را برای فرد دشوار سازد. اما برای بیشتر افراد، امکان تسکین و کاهش درد عصبی وجود دارد.
درد عصبی بر اثر آسیب سیستم عصبی ایجاد میشود. این سیستم، تمامی اعصاب بدن به جز مغز و نخاع، را شامل میشود. عصب شبیه کابلهای الکتریکی انتقال سیگنال عمل میماند، کار این سیستم ارسال پیامهای محیطی دریافتی به مغز و نخاع میباشد.
هنگامی به دلایلی دچار آسیب شود کارش مختل میشود و باعث میشود مغز در دریافت پیامهای صحیح با مشکل مواجه شود. برای مثال، شاید باوجود اینکه بدن شما دچار سوختگی نشده است، در قسمتی از بدنتان احساس سوزش شدید داشته باشید.
آسیب عصبی، باعث ضعف عضلانی میشود یا بر حس تعادل اثر منفی میگذارد. هر کدام از این مشکلات میتواند باعث شوند فرد زمین بخورد؛ در آن صورت فرد با استفاده از ابزارهای کمکی مانند واکر و عصا میتواند تا حدودی تعادل خود را حفظ کند. در این مواقع فیزیوتراپی و کار درمانی از اقدامات موثر برای رفع ضعف عضلانی است.
برخی از افراد درد عصبی را با عنوان «شوک الکتریکی» توصیف میکنند. برخی دیگر این درد را سوزن سوزن شدن یا سیخسیخ شدن عنوان میکنند. افراد مبتلا به آسیب عصب، اغلب حساسیت بسیار شدیدی به دما یا لمس شدن دارند؛ فقط یک تماس کوچک با بدن این افراد، مثل تماس ملحفه با بدن، کافی است که احساس درد کنند.
منظور از دردهای پراکنده عصبی چیست؟
دردهای پراکنده عصبی یا فیبرومیالژی یک بیماری مزمن است که مفصل را گرفتار نمیکند. ویژگی دردهای عصبی در این نوع دردها، احساس درد همراه با خستگی در اکثر نقاط بدن است. بعضی بیماران در همه بدنشان احساس درد میكنند. بیشترین احساس درد در گردن و پشت است.
زنان نسبت به مردان، بیشتر دچار فیبرومیالژی میشوند. زنان در محدوده سنی ۲۰ تا ۵۰ سال بیشترین افراد مبتلا میباشند. بر طبق یک نظریه، افراد دچار فیبرومیالژی، دارای آستانه درد پایینی هستند. این کاهش آستانه درد، به دلیل افزایش حساسیت مغز نسبت به علامتهای درد میباشد.
پزوهشگران بر این باورند که تحریک عصبی باعث تغییراتی در مغز افراد مبتلا به فیبرومیالژی میشود. این تغییرات شامل افزایش غیر طبیعی در مقدار مواد شیمیایی در مغز (یا تغییراتی در انتقال دهندههای عصبی ) میباشد.
به علاوه، گیرندههای درد در مغز، درد را به یاد میآورند و بسیار حساس میشوند و این خود دلیلی برای نشان دادن بیش از حد درد میباشد. فیبرومیالژی باعث یک بیماری دیگر نمیشود. اما به خاطر وجود درد و نخوابیدن، بر عملکرد شما در خانه و در محل کار اثر میگذارد.
علت دردهای پراکنده عصبی، به درستی شناخته شده نیست. افراد مبتلا به فیبرومیالژی به پیامهای دردی که به مغزشان میرسد حساسیت بیش از معمول دارند. در واقع فشارهایی که در افراد معمولی موجب درد نمیشود در این افراد ایجاد درد میکند. درمان این نوع درد نیز تقریباً مانند درد عصبی نوروپاتیک میباشد.
علت وجود درد عصبی چیست؟
اینگونه دردها ممکن است بدون هیچ علت خاصی در فرد شکل بگیرند. اما برخی از افراد نیز ممکن است به دلایل مختلفی مانند: دیابت، زونا، یا سرطان تجربه میکنند. درمان این قبیل شرایط میتواند به طور غیر مستقیم درد را کاهش داده یا متوقف کند. این در شرایطی است که امکان درمان درد عصبی همراه با روند درمان بیماری نیز وجود دارد.
به برخی دیگر از این علل عبارتند از:
- ضربه به سیستمهای عصبی مانند ضربه به نخاع که باعث آسیب نخاعی میشود.
- اختلالات رگهای خونی کوچک که میتواند منجر به کاهش خونرسانی به اعصاب شود.
- کمبود ویتامین B-۱۲
لازم است با مراجعه به کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب (نورولوژی)، با ارزیابی درد، علت اصلی بروز درد عصبی را شناسایی کنید. از جمله دیابت کنترل نشده و به دنبال روش درمانی مناسب برای آن باشید. در کلینیک خانه درد، میتوانید با مشاوره رایگان از متخصصان کلینیک، اقدامی برای کنترل و درمان دردهای عصبی خود انجام دهید. درمان به موقع و مناسب باعث بهبود درد شده و از بروز آسیبهای بیشتر جلوگیری میکند.
دردهای عصبی چه نشانههایی به همراه دارد؟
نشانهها در افراد متفاوت هستند، اما شایعترین نشانهها عبارتند از :
- احساس کردن یک حس مزمن ناخوشایند یا غیرعادی.
- درد خنجری، برقآسا و سوزشی.
- گزگز و بیحسی یا احساس سوزن سوزن شدن.
- درد خود به خودی یا دردی که بدون محرک شروع شده باشد.
- مشکلات روانی به دلیل تحمل درد مزمن، بیخوابی و دشواری در توصیف احساس ناخوشایند.
- درد ناشی از تحریک یا دردی که در اثر وقایعی، مانند سایش، سرما یا شانه کردن حس میشود، که معمولاً دردناک نیستند.
- اختلالات خواب یا مشکل داشتن هنگام استراحت کردن.
برخی از این علائم نیز در اعضای خاصی از بدن، از جمله دست یا پا، دیده میشود. در این صورت حتما به بهترین متخصص ارتوپدی در تهران مراجعه کنید.
درمان درد عصبی چقدر طول می کشد؟
چگونه دردهای عصبی را درمان کنیم؟ متخصص ستون فقرات، در درمان این نوع دردها نیز نسبت به شرایط و موقعیت درد و فرد بیمار، نوع درمان را تعیین و اقدام به درمان میکند
متخصص بعد از گرفتن شرح حال دقیق بیمار و درخواست انجام یک سری آزمایشات، که علت بیماری را نشان دهد، درخواست میکند. این آزمایشات علت بیماری را ممکن است، کمبود ویتامینها و ترشح هورمونها یا علت دیگری نشان دهد.
دارو؛ برای دردهای عصبی چه قرصی بخوریم
برخی از موارد به دلیل سطحی بودن درد با تجویز دارو برطرف میشود. در برخی نیز از روشهای درمانی پیشرفتهتری استفاده میشود. نوع درمان بر اساس علت و جواب آزمایشات متفاوت است.
داروهای ضدافسردگی نیز، سالهاست در درمان دردهای عصبی، تأثیر و نقش به سزایی داشته است. داروهایی مانند ایمیپرامین، نورتریپتیلین و آمیتریپتیلین.
بستن بریس و آتل؛ درمان درد عصبی
در برخی موارد بستن ناحیهی دردناک، میتواند کمک مفیدی برای تسکین درد باشد. استفاده از وسایل کمکی مانند بریس و آتل باعث استراحت عضو دچار درد، شده و عصب در این زمان، فرصت التیام یافتن پیدا میکند.
استراحت عضو دردناک
بهترین درمان برای التیام دادن عصب تحت فشار، استراحت میباشد. از انجام دادن فعالیتهای تشدید کنندهی درد خودداری کنید و هر نوع فعالیتی را که موجب آسیبدیدگی شده است، متوقف کنید.
درد عصب سیاتیک شایعترین نوع درد ناشی از تحت فشار قرار گرفتن عصب است. درد سیاتیک از باسن یا پشت بالای ران شروع میشود و تا پایین پا منتشر میشود.
درمانهای مکمل دردهای عصبی
این گروه از درمانها، اصولا به همراه دارو انجام میشود. مانند: فیزیوتراپی یا کادر درمانی، طب سوزنی و ماساژ درمانی.
جراحی؛ درمان دردهای مزمن
اگر فرد به دردهای مزمن عصبی ناشی از جراحت و آسیبدیدن عصب دچار شده باشد، برای درمان، نیاز به جراحی دارد.
نوروفیدبک (TMS)؛ رایجترین روش درمانی
نوروفیدبک از رایجترین روشهای درمانی است. در این روش فرد را در یک محیط آرام قرار میدهند سپس دو الکترود بر روی سر وی وصل میشود، حال از فرد درخواست میشود با نگاه کردن به صفحه کامپیوتر رو به روی خود، بدون به کار بردن دستها یک سری کار به وسیله امواج مغز انجام دهد.
به عنوان مثال فیلم در حال پخش را متوقف کند. این روش درمانی موجب شده تا مغز خود تنظیمی را یاد بگیرد. همچنین، در این روش امواج مغز آرایش جدیدی پیدا میکنند. این روش عوارض منفی نداشته و نتایج مثبتی از آن برای درمان بیماریهایی مانند میگرن، افسردگی، دردهای عصبی دریافت شده است.
تحریک الکتریکی (tDCS)؛ روش محبوب درمان درد عصبی
تحریک الکتریکی، یکی از روشهای محبوب برای درمان دردهای عصبی به شمار میرود. در تحریک الکتریکی دو الکترود بر روی سر فرد قرار میگیرد. بعد از آن جریان بسیار ضعیف الکتریکی بین ۰.۵ تا ۲ میلیآمپر توسط یک باتری ۹ ولتی تولید خواهد شد.
در طی چند جلسه این روش درمانی انجام میشود. به وسیله این الکترودها تحریکهایی از روی جمجمه بر سلولهای مغزی صورت میگیرد.
از این روش برای درمان افسردگی و دردهای عصبی استفاده میشود. تحقیقات نشان داده این روش در روال بهبود بیماریهایی مانند افسردگی و دردهای عصبی، تأثیرگذار بوده است. در هنگام انجام این روش، دردی به فرد وارد نشده و عوارضی برای وی نخواهد داشت.
برنامه غذایی کاهش درد عصبی چیست؟
برای دردهای عصبی چه بخوریم؟ یک برنامه غذایی مناسب در تسکین دردهای عصبی تاثیر بسزایی دارد. در برخی موارد با توجه به شرایط فرد تغذیه مناسب و صحیح حتی یک گزینه درمانی نیز میتوان به شمار آرود. برخی از مواد غذایی که میتوانید در برنامه غذایی خود بگنجانید در ادامه برای شما آوردهایم. در صورت نداشتن حساسیت به آنها میتوانید مصرف کنید.
ویتامین B1؛ این ویتامین در کاهش دردهای عصبی در هر بیماری بسیار موثر است و معمولاً متخصصان و پزشکان این ویتامین را در نوبت اول رژیم غذایی هر فردی برای درمان دردهای عصبی او قرار میدهند. این ویتامین به سیستم عصبی بدن سوخترسانی میکند .
- لوبیا سیاه و چشم بلبلی
- دانه آفتاب گردان
- نخود سبز
- عدس
ویتامین B12؛ این ویتامین به ساخت، تغذیه و ترمیم غلاف میلین، لایه چربی اطراف عصبها که از تحلیل محافظت میکند، کمک میکند. قرار دادن ویتامین B12 در رژیم غذای از اهمیت بالایی برخوردار میباشد.
- غلات و نان
- ماهیهای چرب
- ماست
ویتامین B6؛ یکی دیگر از ویتامینهایی که میتواند به درمان و یا کاهش دردهای عصبی در افراد کمک کند ، مواد غذایی حاوی میباشد.
- غلات
- اسفناج
- ماهی تن و سالمون
- مرغ
آنتی اکسیدانها، آسیب وارده بر غلاف میلین در اثر رادیکالهای آزاد را کاهش میدهد و به کاهش درد نوروپاتی نیز کمک میکند. این ماده باید در رژیم غذایی شما حتما قرار گیرد چرا که نقش موثری دارد .
سبزیجات دارای برگهای تیره
- بلوبری
- لوبیا
- گردو
- ماهی
آب کافی؛ یکی از مهمترین مسائلی که هر فرد باید بداند این است که در طول روز به مقدار کافی آب مصرف کند. آب یکی از مهمترین مواد برای بدن میباشد.
پیشگیری دردهای عصبی
برای پیشگیری از دردهای عصبی رعایت برخی نکات ضروری میباشد. در ادامه این نکات را توضیح دادهایم.
- تغذیه مناسب؛ از بهترین راههای پیشگیری از ابتلا به دردهای عصبی میباشد. خوردن میوه، سبزیجات، غلات سبوسدار را به برنامه غذایی خود اضافه کنید. همچنین با خوردن گوشت، تخم مرغ، ماهی، لبنیات کم چرب و غلات غنی شده، مانع از بروز کمبود ویتامین B12 شوید.
- ورزش منظم و روتین را فراموش نکنید. در صورتی که نمیتواند به صورت روزانه ورزش کنید، در برنامه هفتگی خود، حداقل ۳ روز را برای ورزش اختصاص دهید.
- کشیدن سیگار و مصرف مشروبات الکلی را با یک برنامه اصولی ترک کنید.
- از انجام کارهای خطرناک و پر ریسک که خطر آسیبدیدگی سیستم نخاعی و سیستم عصبی را بالا میبرد، جلوگیری کنید.
نتیجه گیری
دردهای عصبی در برخی افراد حس نمیشوند و به صورت آسیب بدون درد دیده میشوند. این اتفاق ممکن است به یک خطر جبرانناپذیر تبدیل شود. با مراجعه بههنگام به یک بهترین متخصص ستون فقرات در تهران در کلینیک خانه درد، میتوانید از بروز مشکلات بعد از ابتلا به دردهای عصبی جلوگیری کنید.
سوالات متداول در خصوص دردهای عصبی
درد های عصبی سمت چپ بدن خطرناک هستند؟
درد های عصبی در سمت چپ بدن به تنهايي خطرناک نيستند. علت اين دردها ممكن است متفاوت باشد و بستگي به عوامل مختلفي مانند شدت، مكان، نحوه ظهور و سابقه پزشكي فرد داشته باشد.
درد های عصبی در سمت چپ ممکن است ناشی از مسائل اعصاب مثل سوزش عصبی یا فشار بر عصبها باشند و به تنهایی نشانه خطرناکی نیستند. با این حال، همیشه مهم است که در صورت وجود درد ناشی از عصبها، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا علت اصلی تعیین و تشخیص داده شود.
آیا افسردگی و دردهای عصبی بهم مرتبط هستند؟
افسردگی و دردهای عصبی میتوانند به یکدگر مرتبط باشند. افرادی که افسرده هستند، ممکن است به درد های عصبی حساسیت بیشتری داشته باشند و برعکس، دردهای عصبی میتوانند منجر به افزایش استرس و افسردگی شوند.
افسردگی میتواند باعث تشدید درد عصبی شود و برعکس، درد های عصبی مانع از خواب درست و استراحت شده، افسردگی را تشدید کنند. بهتر است درمان افسردگی و درد های عصبی توسط متخصصین صحت روان و اعصاب مشورت شود.
درمان خانگی دست درد عصبی چیست؟
برای درمان خانگی دست درد عصبی میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
1. استفاده از پک یخ یا پد گرما برای کاهش درد.
2. انجام تمرینات استراحتی و کششی برای بهبود قدرت و انعطافپذیری دست.
3. استفاده از تغذیه سالم و منابع غنی از ویتامینها و مواد مغذی.
4. ماساژ ملایم و آرامشبخش برای کاهش تنش عضلات.
5. استفاده از تکنیکهای تنفس و روشهای مدیتیشن برای کنترل استرس و افزایش آرامش. هنگامی که درد مزمن است یا شدیدتر میشود، مشورت با پزشک تخصصی توصیه میشود.